Onbegrip en woede dit weekend in de Brusselse KVS-BOX. Daar draaide Enjoy Poverty, de inmiddels beroemde documentaire van Nederlander Renzo Martens. Hij vertrok twee jaar naar Congo – de voormalige Belgische kolonie. En hij concludeerde: Afrikanen, geniet van uw armoede. Uw situatie is uitzichtloos.
Martens komt na afloop over zijn film vertellen. Terwijl de kunstenaar met zijn hand door zijn haar strijkt, staat de Congolese theatermaker en choreograaf Faustin Linyekula op in de zaal. Hij schreeuwt: ‘U bent een racist! U bent een profiteur! U geniet van deze aandacht, maar naar de Congolezen in de film kraait geen haan!’
Ook een oudere Afrikaanse man zwaait met zijn vinger: ‘U minacht ons. U zet mijn volk voor gek. U doet alsof we dom en naief zijn…’ Renzo kijkt de heren doodrustig aan en knikt, een droevige blik in zijn ogen. Gespeeld droevig zo lijkt het. ‘Je hebt gelijk. Je hebt helemaal gelijk. Ik profiteer van jullie. Ik verkoop jullie armoede. Maar juist dat wil ik laten zien.’
Linyekula is razend en wil de zaal uitlopen. De medewerkster van de KVS vindt het welletjes en breekt de discussie af.
Woelige middag, ook als er ruzie ontstaat over tweetaligheid. Het debat is deels in het Frans en in het Nederlands. Maar er is geen vertaling. Veel mensen kunnen de helft niet verstaan. Waarom is er geen tolk in de zaal? Waarom praten jullie geen Engels? Renzo sust de zaal. Een woordvoerder van de KVS betreurt de ongelukkige gang van zaken.
Martens werkt trouwens alweer aan zijn derde film, Episode II, over de liefde. Iets met dieren…