Sigaren, drank en harde lachsalvo’s. Dat is nog eens wat anders dan het D66 congres vorige week. Bij die partij werd er buiten op de stoep gerookt en vertrok het merendeel van de leden direct na de eindeloze stemrondes huiswaarts. Maar hier, op het VVD congres te Noordwijkerhout, genieten ze van het leven, elkaar en de politiek. Meteen bij binnenkomst staat het blauw en blijken veel VVD-ers bijpraten belangrijker te vinden dan speeches van bobo’s als Zalm. Wel heerst er een soort premièrespanning: over enkele minuten zullen de twee VVD-tijgers Mark Rutte en Rita Verdonk voor het laatst in de arena tegenover elkaar staan. En o,ja tegen de gespierde poten van die tijgers zal ook het fifi-hondje Veenendaal opspringen.
Het is zover. Ik wurm me langs mannen in pak, dure parfums en camera’s de zaal door en bereik de perstafel. De VVD is hot dus is er geen plaats meer voor me. Maakt niet uit, mijn taak is toch rondlopen en observeren. In de zaal is praktisch iedere stoel bezet en gaan regelmatig bordjes omhoog het de tekst: ‘Rutte, Mark my words.’ De kartonnen bordjes doen sterk denken aan de Amerikaanse verkiezingscampagnes.
Rechts tegen de muur staan drie rondbuikige mannen in oranje polo’s die helemaal rechts tegen de muur geplakt staan. Ze hebben een spandoek in hun handen waarop staat dat ze vierkant achter Rita staan. Een van hen is trombonist Mark van Doorn met wie ik ooit nog eens grappen maakte in een studentenorkest. Van Doorn zit in het campagneteam van Verdonk en hij kijkt met een wat beteuterde lach naar al die Rutte-bordjes. Ik vraag hem waarom zij die bordjes niet bedacht hebben. Het team van Verdonk staat toch onder leiding van de op Amerikaanse leest geschoeide campagnegoeroe Kay van de Linde? ‘Ik weet het niet,’ zegt hij. ‘Om eerlijk te zijn bedacht ik vanmiddag pas dat het misschien wel handig was om in ieder geval iets van een spandoek te hebben. Daar waren de nodige telefoontjes voor nodig en uiteindelijk heb ik er een kunnen regelen.’
De oranje brigade van Rita Verdonk heeft het niet makkelijk deze avond. De presentator van Tv-programma Netwerk doet een vlugge peiling in de zaal die duidelijk in het voordeel van Rutte uitvalt. Na het debat slaan de VVD-ers stevig aan het borrelen. Bijna iedereen die ik spreek heeft een voorkeur voor het liberale broertje Wouter Bos. ‘Die heeft tenminste meerdere boeken op zijn nachtkastje’ zegt een VVD-lid. Toch durft niemand iets te zeggen over de uitslag want, zo luidt de verklaring. ‘Onze stemmers zitten niet hier,’ legt van Doorn uit. ‘Rita’s achterban bestaat vooral uit ondernemers. Die zijn wars van partijetablissement. Maar ik heb goede hoop als ik de bijeenkomsten afgelopen week zie.’
De parlementaire pers klontert in de loop van de avond samen. Ze babbelen en borrelen alsof ze elkaar nooit tegenkomen in perstoren of nieuwspoort. Ook hier durft niemand iets te zeggen over de uitslag. Het is na middernacht, de oogjes van pers en liberalen worden kleiner. Voorzichtig betreden wat mensen de dansvloer terwijl andere leden waggelend hun hotelkamer (op)zoeken. Morgen wacht een dag vol commissievergaderingen en andere congresverplichtingen. De sfeer is uitgelaten, alsof ze willen zeggen: Rutte of Verdonk? Ach, laten we op beide een drankje drinken, proost.