Tag Archives: Rwanda

Stromae waarschuwt België

De inmiddels wereldberoemde Belgo-Rwandese artiest Paul van Haver, alias Stromae, wilde ook wel wat kwijt over de toestanden in zijn land. Bij deze:

“België heeft geen genocide gehad. Gelukkig. Maar de Belgen zitten met de handen in het haar dankzij dezelfde soort stommiteiten! Bullshit, domheid. Om onze taal.”

“Ik denk dat de politiek dichterbij de mensen moet staan, in plaats van eigenbelang na te streven. Het gaat om menselijke problemen.”

Geen idee wie deze (ook in Vlaanderen) razend populaire muzikant is? Kijk hieronder naar zijn megahit ‘Alors on Danse’. Alors on forme ?

Stromae: In Africa, I am considered white

My chat with the Belgo-Rwandan Stromae for Radio Netherlands Worldwide during Eurosonic Noorderslag 2011!

Stromae?
That’s « verlan » for maestro. Verlan is slang from Paris, but we use it in Brussels too. You take a word and flip it. Maestro becomes Stromae. I find it a bit more modest.

I don’t pretend I’m a maestro. I consider myself to be one just because I write songs behind my computer. My musicians are inside my computer. I’ll never compare myself to big composers like Mozart or Beethoven.

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=VHoT4N43jK8[/youtube]

Since you’re Belgo-Rwandan. Are you well known in Africa?
The song Alors on danse worked well in Africa. Or at least in the French-speaking countries. The European French-speaking culture is influenced a lot by the African French-speaking culture. I know my single worked very well in countries like DR Congo. Also in West-African countries and in the north: Morocco, Tunisia. A little bit in Egypt, even if they don’t speak French. South Africa too. I’ve seen Gabonese people on my Facebook page. My hat off to all the African people who support me.

Let’s say you’ve been elected president of Rwanda. What would be your number one priority?
For Rwanda – I think, I’m not sure – we’ll have to focus on forgiving. I believe the actual president Paul Kagame is doing a great effort. After all, big crimes have taken place there. We will have to evaluate this genocide.

And your priority in Belgium?
In Belgium… there was no genocide, luckily. But people in Belgium are busy with similar stupidities – language stupidities. I believe people should come closer to each other. We are talking about human problems. As a president, I think you should take a step back. You should not think about your own interest, but about the interest of the people. But that’s an easy thing to say if you are not in power. I don’t want to pass easy judgements.

What is your personal relationship with Africa?
When I am in Africa, they consider me as white. Even a Black African who grew up in Africa, is seen as white. I don’t want to falsely get closer to an origin or another, without really knowing it. I don’t know much about my African roots. In fact, I never knew my father. But we danced a lot on music by Kofi, Papa Wemba and others. In Europe we danced too! In music, I think there is no more borders.

Thinking about the Netherlands, what’s the biggest cliché you can think of?
When I think of the Netherlands, I think of Gouda cheese. We eat a lot of Dutch cheese in Belgium. I think of beer too, but Belgium has a better reputation for beers. Weed, you’re very well known for marihuana. The Netherlands is one of the few countries that legalises weed.

Do you smoke any yourself?
Me? No. Never. Seriously. Seriously!

Being a role model yourself, who’s your personal role model?
Ibrahim Ferrer! He’s one of the singers in the collective Buena Vista Social Club. I’ve been listening to them for a long time. My mother introduced me to his music. It’s a good mix of all the music in the world. He’s inspired by the Congolese rumba, he uses the same congas. There are also Spanish and oriental influences in his music.

The Buena Vista Social Club has melancholy. It is full of modesty and simplicity. It is simply wonderful! But I believe there is a lot of melancholy in electronic music as well. Even the New Beat was very much inspired by Cuban music. These are the same kind of melodies I have been using in my music.

En Afrique, on me prend pour un Blanc

Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371

J´ai rencontré Stromae lors de sa visite au festival Eurosonic-Noorderslag 2011 ! Une interview pour Radio Netherlands Worldwide.

Stromae ?
C’est du verlan pour maestro, du verlan parisien qu’on utilise aussi en Belgique. Cela consiste à utiliser un mot à l’envers. De Maestro on obtient Stromae. Je trouvais ça un peu plus modeste.
Je n’ai pas la prétention de me prendre pour un maestro. Je me considère un maestro au sens où je compose derrière un ordinateur et mes musiciens sont dans l’ordinateur. Je ne me situerai jamais au niveau d’un grand compositeur comme Mozart ou Beethoven.

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=VHoT4N43jK8[/youtube]

Vous êtes Belgo-Rwandais. Etes-vous connu en Afrique ?
Le morceau a bien marché en Afrique. En tout cas dans les pays francophones, parce que la culture francophone européenne s’inspire beaucoup de la culture francophone africaine. Dans les pays comme le Congo, je sais que ça a beaucoup marché. Dans les pays d’Afrique de l’Ouest aussi. Dans le nord : le Maroc, la Tunisie. L’ Egypte un petit peu, même si ce n’ est pas francophone. L’ Afrique du Sud. J’ai vu des Gabonais sur ma page Facebook. Tous les Africains qui me soutiennent, merci beaucoup !

Quel est votre lien personnel avec l’Afrique ?
Quand je vais en Afrique, on me prend pour un blanc. Même un black-black qui a grandi en Afrique, on le prend pour un blanc. Je n’ai pas envie de me rapprocher faussement d’une origine ou d’une autre, sans les connaître réellement. Je ne connais pas très bien mes racines africaines. En fait, je n’ai jamais connu mon père. Pourtant on a beaucoup dansé sur Koffi, Papa Wemba etc. En Europe on a dansé aussi ! Surtout dans le milieu de la musique, je crois qu’il n’y a plus de frontières.

Vous venez d’être élu à la présidence du Rwanda. Quelle est votre priorité ?
Pour le Rwanda, je pense – je ne suis pas sûr – qu’il faut avancer sur le pardon. Je crois que le président Paul Kagame fait déjà un gros effort. Il y a eu de gros crimes quand même. Il faut évoluer, il faut parler de ce génocide.

Et votre priorité en Belgique ?
Pour la Belgique… on n’a pas eu de génocide, heureusement. Mais on est en train de se prendre la tête pour des bêtises du même genre, des bêtises de langue. Je pense qu’il faut se rapprocher des gens. Ce sont des problèmes d’humains. Je crois qu’il faut avoir assez de recul quand on est président pour ne pas penser à ses propres intérêts avant ceux des gens qu’on sert. Mais c’est facile à dire quand on n’est pas au pouvoir. Je ne veux pas poigner du doigt trop facilement.

Si vous pensez aux Pays-Bas, quel est le plus grand cliché qui vous vient à l’esprit?
Quand je pense aux Pays-Bas, je pense au fromage Gouda. On en mange beaucoup en Belgique. Un peu aussi à la bière, mais en Belgique on est plus réputé pour la bière. L’herbe vous êtes très connus pour cela. Les Pays-Bas est l’un des seuls pays où c’est autorisé.

Vous fumez de l’herbe ?
Moi ? Non. Jamais. Mais sérieusement. Sérieusement !

Etant vous-même un ”role model”, qui est votre ”role model” à vous ?
Ibrahim Ferrer ! L’un des chanteurs du collectif Buena Vista Social Club. J’écoute depuis longtemps. Ma mère me l’a fait découvrir. Un bon mélange de toutes les musiques du monde. Il s’inspire de la rumba congolaise, il utilise les mêmes congas que la musique congolaise, avec des influences espagnoles, avec des influences orientales.

Moi aussi je m’inspire de la salsa. Je crois que dans l’électronique il y a énormément de mélancolie. Même le New Beat s’inspirait énormément de la musique cubaine. Ce sont les mêmes genres de mélodie que j’ai repris aussi.

Buena Vista Social Club a une mélancolie ! Ils ont une simplicité, une modestie. C’est magnifique !

Geen flash? download de reportage

Qui est Stromae ?

Paul van Haver (1985, Bruxelles) est un auteur, compositeur et interprète connu dans le monde entier par son single Alors on danse (2010). Il combine la musique électronique, le hip-hop et la chanson française. Van Haver est de mère belge et de père rwandais.

Brussels stays true to Rwanda

Dit stuk schreef ik vorige week in Brussel voor Radio Netherlands Worldwide.

“Kagame! Murderer! Kagame! Murderer!” Hundreds of Rwandans and Congolese demonstrated in Brussels last week. They were angry that President Paul Kagame was invited to the European capital. But the demonstration was in vain – Brussels and Kigali remain close friends.

“The president of Rwanda is a criminal”, said Paul Rusesabagina, the famous manager of Hôtel des Mille Collines who was among the demonstrators gathered on Albertina square in Brussels.

Brussels is proud of the progress Rwanda has made since the 1994 genocide. During the European Development Days in a heavily secured congress centre, the Rwandan Minister of Foreign Affairs, Luise Mushikiwabo, spoke of the equality of men and women in her country.

Buying influence
“In Brussels the idea exists that we wield influence if we support Rwanda”, said Dutch MP of the European Parliament, Hans van Baalen. “Even now, after the recent accusations stated in a UN report.”

Mr Van Baalen thinks this conviction will be proven false. And the Dutch government feels the same: The Netherlands will not send direct financial aid to Rwanda in 2011. “The government doesn’t want to donate money to a country in which human rights are being violated and where there is a lack of democracy.” Another cause of concern is the trial against Rwandan opposition leader Victoire Ingabire.

But according to British member of the European parliament, Michal Cashman the Netherlands is wrong. “Where is the evidence? We’ll have to be careful with accusing Rwanda,” he said.

“The word ‘genocide’ is being used far to easily in Eastern Congo. Rwanda has known a genocide and wants to prevent that it will happen ever again.” Therefore Brussels should keep on supporting Rwanda, is the opinion of most politicians in the European capital.

Dutch stand alone
Mr Van Baalen admits that the Netherlands stands alone in its opinion: “The Netherlands has taken a clear stance. But it is hard to find support in Brussels. I’m going to talk about the issue with the commission of Foreign Affairs and European parliament.”

Meanwhile the demonstrators in the centre of Brussels leave the square full of disappointment as they are sent away by police. They take their boards and banners and go back home.

President Kagame did not hold his announced speech during the European conference. He left early to Rwanda for more pressing issues. His minister of Foreign Affairs replaced him and thanked Europe for all its support.

The minister told Radio Netherlands Worldwide, Rwanda “respects the decision of the Netherlands to stop direct aid for Rwanda. But our relationship with the European Union remains very friendly.”

Gaspard zoekt een vrouw

Opeens staat hij voor me op straat. “Hey sister!” Ik zoek Rwandese popmuziek. Hij weet waar ik die kan vinden. Ik volg Gaspard naar een piepkleine fotostudio op een binnenplaats achter de winkelstraat.

Terwijl een vriend zijn computer leegtrekt, kijken wij videoclips met zwoele jongens en mooie, verlegen meisjes. Gladde R&B, swingende afrobeat afgewisseld met gospel, ook heel populair in Rwanda. “Wow”, zegt Gaspard als er weer een prachtige vrouw voorbij danst.

Een klant komt binnen voor een pasfoto. De man in lichtblauw pak gaat op een stoel zitten en strijkt over zijn haar. Wij drukken onszelf in de hoek van de fotostudio die écht niet groter is dan twee bij twee meter. Flits!!

“De liefde”, zegt Gaspard – nu we toch zo tegen elkaar staan – “is het allerbelangrijkste in het leven.” Ik, nieuwsgierig: “Ben je verliefd?” Gaspard lacht ontwijkend. Hij schudt zijn hoofd en zucht. “Rwandese vrouwen zijn moeilijk. Heel moeilijk…” O, waarom dan? “Vrouwen in Rwanda kijken niet in hun hart. Ze kijken alleen naar bezit.”

Gaspard wil dus rijk worden. Hij studeert economie en management. Geweldig! roep ik. Maar hij verwacht geen baan te vinden. Heel veel jongeren in Rwanda studeren. De staat geeft ook studiebeurzen aan weeskinderen van de genocide. Maar er zijn geen banen, zegt Gaspard. Een eigen zaak openen? Daar heb je kapitaal voor nodig. Ook dat heeft hij niet.

Het ziet er somber uit. Gaspard kijkt me diep in de ogen. “Ik houd niet van Rwandese vrouwen. Ik houd van blanke vrouwen.” Ik protesteer hard. Ik ben tien jaar ouder! En ik heb een vriend!

Gaspard begint te zingen, hij wijst naar een gospel-videoclip. “Hij zingt: Jezus heeft een wonder verricht in Rwanda.” Oja, vraag ik. Wat voor wonder dan? Dat weet Gaspard ook niet. Mijn gebrande cd’s zijn af. Ik krijg er een verleidelijke pasfoto bij van Gaspard.

We zullen vrienden worden. Op Facebook.

Roadtrip Rwanda

“Homoseksualiteit is een ziekte.” “De Westerse homobeweging geeft geld aan Afrikanen om te doen alsof ze homo zijn.” “Afrikaanse homo’s zijn hetero mannen en vrouwen die in Europa willen wonen.” “Hoe kun je eerst getrouwd zijn, kinderen hebben en dan homo worden? Geloof ik niets van!”

Soms hoor ik in Rwanda – in mijn ogen – zeer verrassende teksten. Ik sta met vlotte twintigers in een café in Kigali en mijn mond valt open. “Mijn vriend heeft twee ex-vriendinnen, die zijn nu lesbisch”, probeer ik. Even word ik vol ongeloof aangestaard. “Dan word jij ook lesbisch!!!” Luid gejoel in de bar. “Dat zou kunnen”, knik ik.

Ik doe er een schepje bovenop. Wisten jullie dat sommige Nederlandse politici jaarlijks staan te hossen op de Gay Pride, ons nationale homofeest? Hoofdschuddend vragen mijn nieuwe vrienden zich af: In wat voor idioot land woon jij?

Kayonga

Dorpen, plantages, fietsers, mensen die gewoon een beetje voor zich uitkijken, zoeven voorbij. Kinderen zwaaien. De taxichauffeur en ik wisselen wetenswaardigheden uit over onze levens. We zijn even oud, 32 jaar. Kayonga is getrouwd, katholiek en heeft dochters van 5 en 3. En ik? Ongetrouwd, geen kinderen. Misschien sluiten mijn vriend en ik een samenlevingscontract als ik thuiskom uit Rwanda.

Kayonga schatert het uit. “Een samenlevingscontract! Een contract! Is dat voor het leven?” “Eh… ik denk het wel”, zeg ik aarzelend. “Tenzij je het contract verscheurt natuurlijk. Maar ik hoop van niet.” Waarom ga je dan niet trouwen?”, roept Kayonga. Ik krab mijzelf nog eens achter de oren. “In Nederland zijn we niet zo bezig met tradities…” Kayonga zwijgt en richt zijn blik op de weg.

Het is goed dat je katholiek bent, zegt hij. Ik knik. Durf niet te zeggen dat ik de Roomse kerk vorig jaar vaarwel heb gezegd. Met drie officiële brieven naar katholieke instanties, een heel gedoe. Ik geloof niet meer in god. Laat maar.

“Wil jij even rijden?” vraagt Kayonga plotseling met schitterende ogen. “Ik? Hier? Nu?“ Hij zet zijn witte Toyota stil langs de kant van de weg, kijkt me vragend aan. Een halve minuut later zit ik achter het stuur – dat rechts zit – en scheur ik door de groene heuvels van Rwanda, over kronkelende wegen van rode aarde. Kayonga kijkt tevreden. “Jij bent een goede chauffeur. Maar rijd niet te hard!”

Vuurdoop in Kigali

Ik haal diep adem. Snuif nog eens. En nóg eens. Mijn rechtervoet verplaats ik van de onderste trede van de vliegtuigtrap naar de Afrikaanse bodem. Welkom in de voormalige Belgische kolonie Rwanda! Voor de eerste keer in mijn leven stap ik dit continent binnen.

Duizend lichtjes branden over de heuvels van Kigali. Een stad vol met billboards die schreeuwen: “Grow your dreams” en “Knowledge is power”. Overal zie ik jonge mannen die sjouwen en timmeren in betonnen kantoorgebouwen.

Een breed glimlachende parkeerwacht, gekleed in een groen hesje, wil het gevoel graag met me delen. “Ik ben trots op mijn land”, zegt hij. “Natuurlijk niet altijd. Niet op wat in 1994 is gebeurd. Maar nu hebben we weer hoop. Het gaat beter met ons.”

De PR-machine van de Rwandese president Paul Kagame – zijn strenge portret hangt overal – draait hier overuren. Rwanda is een van de armste landen ter wereld, heeft nauwelijks grondstoffen en leunt zwaar op de landbouwsector. Maar volgens de officials hier is Rwanda zéér kansrijk.

Het regenseizoen is net begonnen, op straat is het een drukte van jewelste. Kleine handelaren laden en lossen producten als koffie en thee. Bij mij in Nederland – waar ik vandaan kom – zie ik nooit zoveel mensen op straat. Tenzij ons nationale elftal een belangrijke voetbalwedstrijd wint.

Een vrouw met een baby staat voor me, ze kijkt me indringend aan. Wijst op haar buik. Honger? Ik denk aan het continental breakfast van Hotel Milles Collines – vers in mijn maag – en krijg acute buikpijn. Graai in mijn broekzak en duw een briefje van 1000 Rwandese francs in haar hand.

Naast mij begint een andere vrouw te protesteren. Zij wil ook. Ik kijk om me heen en zie dat veel mensen staan te kijken. Het schaamrood staat me op de kaken. Ik begin in versnelde pas te lopen, glij uit over een natte steen en val op mijn knieën. Overal gelach.

Ik forceer een grijns op mijn gezicht en sta rustig op. “Ca va! ça va!” Door de stromende regen, broek en schoenen onder de modder, zet ik mijn tocht voort. “Ik moet nog even wennen aan Afrika”, besluit ik. Morgen gaat het beter.