Tag Archives: Saba

Docu: De weg die niet gebouwd kon worden

Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371

 

IMG_8384De bewoners van Saba, sinds 2010 het hoogste punt van Nederland,  verplaatsten zich eeuwenlang via geitenpaden en trappen over hun onherbergzame, geïsoleerde rots in de Caribische zee. Het was een zwaar leven waarbij menigeen droomde van een weg.

“Onmogelijk!” riepen, volgens de overlevering, ingenieurs die het eiland bezochten steevast. Na wat hulp van Curacao kreeg het eiland in de jaren dertig toch een serieuze haven en een klein stukje weg. Maar de Sabanen wilden meer.

Onder leiding van de lokale aannemer en handelaar Lambert Hassell namen de eilanders het heft in eigen handen en bouwden de weg die niet gebouwd kon worden.

De bouw van het negen kilometer lange gevaarte veranderde het leven van de Sabanen voorgoed. Pieter-Bas van Wiechen bezocht de helden van de weg op Saba en maakte een radiodocumentaire voor OVT.

Luister hier naar de documentaire (uitgezonden op 20 september 2015, Ovt Vpro Radio 1)

download De weg van Saba

Documentaire van Pieter-Bas van Wiechen i.s.m. Sophie van Leeuwen. Techniek: Berry Kamer. Met dank aan: Will Johnson, Carmen Simmons, Andrew MartinRichie Johnson, Rita Johnson, Cyrrill Hassel , Peddy Johnson, Kai Wulf, Jelle van der Velde, Bastiaan Janssens, Angelita Peterson, Peter Johnson, Lorna Simmons, Karel SortonPaul Cizek, The Occasionals, Budu BantonSaba Conservation Foundation, Honourable Henry Every Home, het Ministerie van Koninkrijksrelaties, the heroes who work on the road today and all Sabans who gave me a ride!.

Extra: een kort filmpje van The Road in historisch volgorde: van de haven naar het vliegveld.

De Dollar verovert de Antilliaanse eilanden

Vandaag in het Financieële Dagblad (FD):

De nieuwe bijzondere Nederlandse gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba krijgen op 1 januari de dollar. Curaçao en Sint Maarten, nieuwe landen binnen het Koninkrijk, zijn er nog niet uit. Wordt het ook de dollar of toch de Caribische gulden?

Is dit werkelijk een deel van het Koninkrijk der Nederlanden? Een rondje over het eiland Sint Maarten geeft je eerder het gevoel in de Verenigde Staten te zijn beland. Casino’s met felle lichtreclames, vette voedselketens en dikke auto’s.

Eenmaal in het centrum van hoofdstad Philipsburg wordt het alleen maar erger, want elke dag weer spuwen enorme cruiseschepen ladingen Amerikaanse toeristen uit. Kauwgom kauwend en met vakantiehoed op laten ze in de vele Taxfree shops hun dollars rollen om niet veel later met tassen vol sterke drank, horloges en souvenirs tevreden naar hun boot terug te keren.

De dollar is alles op Sint Maarten. Net als in de rest van het met witte stranden en palmbomen bedeelde Caribische gebied. Nu de Nederlandse Antillen (sinds 10-10-10) niet meer bestaan, moet ook de Antilliaanse gulden (NAf), sinds 1940 de officiële munteenheid op Antillen, verdwijnen. Op naar de dollar zou je denken, maar Sint Maarten en Curaçao zijn er nog niet uit.

Dollarisatie

Op 1 januari 2011 stappen de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba wel over van de NAf naar de dollar. Willy Dassen van De Nederlandsche Bank (DNB) is druk in weer met voorlichting, geldtransporten en het overleggen met banken en ondernemers. Gesneden koek voor Dassen want hij begeleidde ook de invoering van de euro in Nederland.

De afgelopen anderhalf jaar zorgde Dassen in overleg met de banken voor aangepaste betalingssystemen. Nu regelt hij cash vanuit zijn gehuurde kantoortje even buiten Kralendijk, de Bonairiaanse hoofdstad. “We hebben dollars nodig”, zegt Dassen. “Die komen natuurlijk uit de Verenigde Staten, van de Amerikaanse centrale bank (Fed). Maar ook koninkrijksgenoot Aruba helpt ons in de toekomst. Dat land heeft door zijn vele Amerikaanse bezoekers een overschot aan dollars.”

“Voor de mensen is dit een logische keuze. De eilanden hebben er zelf voor gekozen”, zegt Dassen. “De dollar is de leidende munt in het gebied en de NAf is gekoppeld aan de dollar. Met de dollarisatie verandert er het minste. De euro zou ongunstig zijn voor de mensen hier omdat de euro-dollar koers nogal fluctueert.”

Angstig

Toch maken veel Bonairianen zich zorgen. Zullen de prijzen niet net zo stijgen als bij de invoering van euro in Nederland? En hoe zit het met vele goederen die binnen komen vanaf Curaçao, een eiland dat voorlopig de NAf houdt en in 2012 mogelijk over gaat op de Caribische gulden?

Dassen zegt geleerd te hebben van de invoering van de euro. “Een grote groep ondernemers heeft een ‘fair pricing code’ afgesproken. Zij beloven de prijzen niet onnodig te verhogen en zich te houden aan de officiële wisselkoers van NAf 1,790 = $ 1,00. Wat betreft de handel met Curaçao, uiteraard betaal je de door de Centrale Bank in Willemstad bepaalde in- en verkoopprijs van de NAf.”

Oude bekende

Ongeveer 900 kilometer noordelijker, maken ook de kleine eilandjes Sint Eustatius en Saba de overstap. “No problem!” klinkt het daar aan de toog van eetcafe Saba’s Treasure. De Sabanen betalen hun Heineken biertjes en Verkade koekjes al jaren in dollars. Wie er voor de grap guldens pint, ziet tot zijn verbazing de cassière in de supermarkt toch echt even hoofdrekenen.

De dollar is op Saba en Sint Eustatius al jaren gemeengoed. Niet vanwege hordes Amerikaanse toeristen, want die bezoeken deze eilanden aanmerkelijk minder vaak wegens een gebrek aan hagelwitte stranden. De dollar kennen de Sabanen en Statianen vooral van Sint Maarten, het eiland waar ze voor veel goederen en diensten op zijn aangewezen.

Caribische gulden

Opmerkelijk genoeg denkt het veramerikaniseerde Sint Maarten erover om, net als Curaçao, in 2012 de Caribische Gulden in te voeren. Een van de redenen is dat de gulden een bron van inkomsten is voor de overheid.

Oud-gezaghebber van Sint Maarten Dennis Richardson, als projectdirecteur betrokken bij de opheffing van de Nederlandse Antillen, legt uit: “Het bedrag dat je betaalt voor het wisselen van geld, gaat naar de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten. Als de Centrale Bank winst maakt, wordt die winst in de vorm van dividend uitgekeerd aan de overheden van de eilanden.”

Deze extra bron van inkomen komt het belastingparadijs Sint Maarten natuurlijk goed uit maar er is nog een reden voor een eigen munt. “Wij liggen hier midden in een orkaangebied,” legt Richardson uit. “Als er weer eens een stevige storm over raast, blijven toeristen thuis en komen er geen dollars binnen. Als je een eigen centrale bank hebt, kunt je in uiterste noodsituatie tijdelijk de geldpers laten draaien.”

Dure operatie

Het drukken van nieuwe bankbiljetten en nieuwe munten is natuurlijk een kostbare operatie. Mede daarom zijn er op Curaçao en Sint Maarten ook twijfels over de Caribische gulden. Zelfs de president van de Centrale Bank in Willemstad, Emsley Tromp, sprak zich onlangs openlijk uit voor de dollar.

“Ik heb begrepen dat Curaçao de invoering van de dollar op dit moment overweegt”, zegt Sint Maartenaar Richardson. Ook hijzelf geeft toe: “Als de bezwaren tegen dollarisering op een verantwoordelijke manier opgevangen worden, kunnen we het geld dat gemoeid is bij de invoering van de Caribische gulden ook voor andere, meer nuttige doeleinden, gebruiken.”

En die doelen zijn er genoeg, weet de man die onlangs is voorgedragen als eerste lid van de Nederlandse Raad van Staten namens het nieuwe land Sint Maarten. Een nieuw land met gaten in de wegen en een structureel begrotingstekort. Richardson: “We zijn pas twee maanden een zelfstandig land binnen het Koninkrijk en er moet nog heel veel gebeuren. We zijn er nog lang niet.”

Oranje afwezigheid

Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 4371 Deprecated: Function get_magic_quotes_gpc() is deprecated in /data/www/levenoppluto.nl/www/wp-includes/formatting.php on line 2432

Geen leden van de Koninklijke familie op de bovenwinden vandaag. Maxima en Willem-Alexander brengen deze dagen een bliksembezoek aan aan Curaçao en zeggen officieel geen tijd te hebben voor een rondje langs alle eilanden. Je kunt je afvragen wat er dan belangrijker was dan een bezoek aan de Caribische eilanden. Het Koningshuis is hier echt mateloos populair een kort bezoekje of het sturen van andere familieleden zou meer eer gedaan hebben aan dit voor de Antillen zo belangrijke moment.

Het is sowieso wat karig gesteld met de Nederlandse interesse in de eilanden. Al jaren vraag ik vrienden of ze de onze rijksdelen overzee op kunnen noemen, vaak met beschamend resultaat. Wat er op 10-10-10 ging gebeuren was al helemaal een vraag te ver. Curaçao zou onafhankelijk worden en alle eilanden werden deel van Nederland waren variaties die er met moeite uitkwamen. In de media is het niet veel anders. Bij de NOS kon er met moeite een uurtje televisie vanaf, niet live natuurlijk en vooral vanaf Curaçao want ‘dat kennen de mensen.’

Voor mijn reis probeerde ik aan diverse media verhalen te verkopen maar echt veel interesse was er niet. “Ik ben alleen geïnteresseerd in het aantal zonuren en de bierprijs op de eilanden,” was de reactie van een hoofdredacteur van een zichzelf kwaliteitskrant noemend medium. Toen 10-10-10 toch het nieuws leek te gaan halen, stond mijn telefoon even roodgloeiend. Het buitenland uur van de Vpro op radio 1, dat eerder voor mijn bijdrage had bedankt, kwam erop terug. “Eigenlijk weten we bizar weinig van de eilanden,” gaf een redacteur ruiterlijk toe. In allerijl, op het laatste moment werd het toch nog het onderwerp van de uitzending.

Beluister de reportage hier:


(geen flash? Download de reportage dan hier.)

Wie echt nieuwsgierig is kan hier ook nog naar de hele uitzending van Bureau Buitenland van de Vpro, luister dan hieronder. Hoofdgast is historicus Gert Oostindie, gebeld wordt er met mijzelf op Sint Maarten en mijn Wereldomroepcollega’s Belkis Osepa (Bonaire) en Rene Roodheuvel (Curaçao):


(Geen flash? Download de uitzending dan hier.)

Wachten op een helikopter

Een eindeloze reeks delegaties en bewindspersonen bezocht de afgelopen jaren Statia, Saba en Bonaire. Ze beloofden veel maar niet alles kwam op tijd. Het A.M. Edwards Medical Centre op Saba wacht nog steeds op een traumahelikopter. “Die is ons beloofd voor 10 oktober, maar we hebben nog niets gezien.”

Het is een operatie op zich om op Saba, Statia en Bonaire een goede gezondheidszorg uit de grond te stampen. De kleine eilanden liggen relatief geïsoleerd en zijn voor de meeste gespecialiseerde hulp aangewezen op de grotere eilanden in buurt. Voor Saba en Statia is dat vooral Sint Maarten, voor Bonaire Curaçao. Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen toch op het eigen eiland kunnen worden behandeld, worden de medische centra op de eilanden stevig verbeterd.

“Iets dat we hier dus echt hard nodig hebben is spoedvervoer,” zegt Joke Blaauboer. De Nederlandse arts woont al vier jaar op Saba en is per 10 oktober de nieuwe directeur van het Sabaanse ziekenhuis. “Het vliegveld is ‘s nachts en bij slecht weer gesloten. Maar ook dan zijn er mensen die met spoed naar Sint Maarten moeten. Demissionair minister van Verkeer Eurlings heeft ons beloofd dat de helikopter er per 10 oktober zou zijn. We wachten nog steeds.”

De traumahelikopter staat boven aan het verlanglijstje van het ziekenhuis. Er wordt hard voor gelobbyd. Veel andere verbeteringen kunnen pas na 1 januari 2011 plaatsvinden. Op die datum wordt het Sabaanse ziekenhuis geprivatiseerd en kan het direct zaken doen met het Nederlandse ministerie van Volksgezondheid. Toch heeft de patiëntenadministratie al zijn eerste stappen op weg naar automatisering gezet. Ook is er een digitaal röntgenapparaat, een nieuwe, moderne tandartspraktijk en de ambulances zijn opnieuw ingericht.”

Nederlandse delegaties
De eerste stappen zijn dus gezet. Maar de talloze delegaties uit Nederland hadden wisselend succes. “Soms was het wel wat veel,” vertelt Blaauboer. “Je kwam dan nauwelijks aan je echte werk toe. Soms hadden ze goede ideeën, terwijl je ook weleens het gevoel kreeg dat ze het specifieke karakter van het eiland niet helemaal begrepen. We zitten hier natuurlijk wel in een heel andere cultuur waar veel al jaren op een andere manier gaat. Je kunt daar niet zomaar een Nederlands raamwerk op leggen en je moet de eilandcultuur respecteren.”

De Sabaanse hoofdzuster Noami Wilson is al dertig jaar werkzaam aan het ziekenhuis en heeft al zoveel veranderingen meegemaakt, dat het voor haar tot op dit moment wel meevalt. “Ik weet nog dat we niet eens röntgenapparaat hadden. Vroeger waren er maar vijf verpleegsters en draaide ik vaak alleen dienst. Je moest alles doen. Wassen, eten maken enzovoort. Nu zijn we altijd met twee man. In de toekomst zullen we ook meer aan huis gaan werken.”Van de veranderingen rond 10-10-10 heeft hoofdzuster Wilson nog niet veel gemerkt. Natuurlijk, er is een nieuw computersysteem en een nieuw röntgenapparaat. ” Maar we wachten bijvoorbeeld op nieuwe ziekenhuisbedden. Die zijn echt broodnodig. Ik weet dat we daarvoor geduld zullen moeten hebben. In ieder geval tot na 1 januari.”

Luister hier naar de reportage voor de Wereldomroep:

[audio:http://www.levenoppluto.nl/audio/20100109_gezondheidszorg_saba.mp3]

Saba maakt kennis met de deurwaarder

Belasting ontduiken op Saba was tot voor kort een fluitje van een cent. Het belastingkantoor van de Nederlandse Antillen op Sint Maarten was de beroerdste niet, beamen politici en burgers op deze groene puist in de Caribische Zee. Nu het eiland een bijzondere gemeente van Nederland wordt, komt daar een einde aan. Saba heeft tegenwoordig namelijk zijn eigen belastingkantoor en deurwaarder. De Sabanen maken zich er wel zorgen om. Volgens commissioner Christopher Johnson was het er vroeg of laat toch wel van gekomen, ook als de Nederlandse Antillen waren blijven bestaan. Wij van Leven op Pluto zien regelmatig een blauwe envelop en weten dat de Sabanen er vanaf nu aan zullen moeten geloven. Maar ze krijgen er hier wat voor terug: welke gemeente van 2000 inwoners heeft nu een eigen middelbare school, ziekenhuis en luchthaven? Luister naar deze ultra korte bijdrage voor BNR Nieuwsradio:

[audio:http://www.levenoppluto.nl/audio/20101008_BNR_Opheffen_Antillen.mp3]

Will we survive the Saba landing?

Op dit moment maken wij het volgende mee:

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=6RU_fk6zNmc[/youtube]

Al is het het laatste wat we doen, landen op de kortste landingsbaan ter wereld is een Antilliaanse ‘Must Carry’. Overigens in de cockpit van de kleine Twin Otters waarmee hier van eiland naar eiland wordt gevl0gen zie je dit: